Το πιο παράξενο κατοικίδιο

Ήμουν στις αρχές του δημοτικού, όταν μια μέρα λάβαμε με κούριερ ένα δέμα τυλιγμένο με ταινία. μόλις το ξετυλίξαμε, βρήκα μέσα εκατοντάδες μικρά μαύρα σκουληκάκια!!!! Σούφρωσα τη μούρη μου με έκπληξη/απορία/ίσως και λίγο αηδία, και ο πατέρας μου μου εξήγησε πως δεν είναι απλά σκουλήκια, αλλά μεταξοσκώληκες. Τους είχε στείλει ένας φίλος του από το Σουφλί, που ασχολιόταν με την εκτροφή τους.
Αμέσως τα βάλαμε σε ένα χαρτόκουτο και έτρεξα να μαδήσω τις μουριές της γειτονιάς, μιας και είναι η αποκλειστική τροφή τους. Τα έβλεπα να μεγαλώνουν μέρα με τη μέρα, πόντο πόντο. Να μασουλάνε ασταμάτητα τα φύλλα και να σουλατσάρουν πέρα δώθε. Να αλλάζουν δέρμα και σιγά σιγά από μικρά και καφέ/μαύρα να γίνονται μεγάλα και κάτασπρα. Το ξέρατε πως έχουν μόνο μια φλέβα? και πως η καρδιά τους βρίσκεται στην ουρά τους? Θυμάμαι τα βράδια, όταν σηκωνόμουν για νερό, τους άκουγα να μασουλάνε!
Για πολλούς είναι κάτι αηδιαστικό, δε διαφωνώ. Όμως για μένα, ήταν συναρπαστικό να τα βλέπω να μεγαλώνουν και να παράγουν μετάξι. Μάλιστα είχαμε καταφέρει να εκθρέψουμε 3 γενιές!Μόλις έβγαζαν φύλλα οι μουργιές, τσουπ!έσκαγαν τα αβγουλάκια!!!
Μακάρι να είχα και τώρα.. θα μαδούσα ευχαρίστως τις μουργιές της γειτονιάς μου!!!





Ονομασία, με την οποία είναι γνωστές οι κάμπιες ορισμένων λεπιδοφτέρων, κυρίως των οικογενειών βομβυκίδες και σατουρνίδες, των οποίων οι κάμπιες παράγουν το εμπορεύσιμο μετάξι.

Ειδικότερα μεταξοσκώληκας ονομάζεται το εξημερωμένο είδος Sericaria (Bombyx) mori, που περικλείει 300 περίπου είδη. Πρόκειται για πεταλούδες με χοντρό τριχωτό σώμα και μεγάλα λευκωπά φτερά. Τα ενήλικα άτομα έχουν μεγάλες κεραίες και ατροφική προβοσκίδα. Είναι ανίκανα να τραφούν και σχεδόν δεν πετούν. Το θηλυκό προσελκύει το αρσενικό με τη μυρωδιά που εκπέμπουν δύο αδένες στο πίσω μέρος της κοιλίας, αμέσως μετά τη σύζευξη γεννά ως 1000 αυγά (συνήθως 300-500) στρογγυλά, μικρής διαμέτρου και με σκληρό τοίχωμα, γνωστά ως σπόρος.

Η εκτροφή των μεταξοσκωλήκων
Η σηροτροφία χρησιμοποιεί ως «πρώτη ύλη» τα μορεόφυλλα και ως «εργάτες» τους μεταξοσκώληκες. Ο σηροτροφικής κύκλος, διάρκειας 40 περίπου ημερών, αρχίζει με την παραγωγή του μεταξόσπορου και κλείνει με την απόπνιξη της χρυσαλλίδας.

Εκκόλαψη
Η εκκόλαψη του σπόρου είναι το πρώτο στάδιο της εκτροφής του μεταξοσκώληκα και γίνεται στα μέσα Απριλίου - αρχές Μαϊου. Τα αβγά του μεταξοσκώληκα (μεταξόσποροι) είναι τοποθετημένα σε μικρά παραλληλεπίπεδα πλαίσια «τα κουτιά». Το κάθε ένα «κουτί» αποτελεί μονάδα μέτρησης στην σηροτροφία. Σήμερα το 1 «κουτί» ζυγίζει 12,5 γραμ. κι έχει 20.000 αυγά περίπου (μικρό κουτί). Τα αυγά του μεταξοσκώληκα (μεταξόσποροι), που το μέγεθός τους δεν ξεπερνάει το κεφάλι μιας καρφίτσας, εκκολάπτονται 12-15 ημέρες σε θερμοκρασία 20ο - 25ο Κελσίου.

Ηλικίες - Στάδια του μεταξοσκώληκα
Από τα αυγά, μετά την εκκόλαψη, βγαίνουν οι μεταξοσκώληκες. Το μέγεθός τους είναι 2-3 χιλιοστά και έχουν χρώμα μαυριδερό. Απλώνονται στα κρεβάτια που βρίσκονται μέσα στο σηροτροφείο σε τρεις σειρές, ένα πάνω στο άλλο και ταϊζονται έξι φορές το εικοσιτετράωρο με ψιλοκομμένα τρυφερά φύλλα μουριάς. Τα φύλλα κόβονται με ένα ειδικό μαχαίρι, την μπαλέτα, όπως το μαρούλι για να μπορεί να τα φάει ο μικρός μεταξοσκώληκας που βρίσκεται στην πρώτη ηλικία. Ο μεταξοσκώληκας δεν τρώει τα φύλλα αν δεν έχουν την κατάλληλη υγρασία. Ετσι για να διατηρείται η υγρασία των κομμένων φύλλων περισσότερο χρόνο, τα κρεβάτια σκεπάζονται με νάιλον. Ο μεταξοσκώληκας από τη στιγμή που θα εκκολαφθεί μέχρι την ώρα που θα πλέξει το κουκούλι περνά από πέντε κύρια στάδια που ονομάζονται «ηλικίες». Μόλις γεννηθεί ο μεταξοσκώληκας βρίσκεται στην πρώτη ηλικία. Τρώει συνεχώς και μεγαλώνει κάθε μέρα σημαντικά.

Οταν συμπληρωθούν 4 1/2 ημέρες περίπου, μετά την εκκόλαψη σταματά να τρώει. Σηκώνει λίγο το κεφάλι προς τα πάνω και στη θέση αυτή μένει ακίνητος επί 1-1 1/2 ημέρα περίπου (ανάλογα με την ηλικία). Το στάδιο αυτό ονομάζεται ύπνος. Ομως ο μεταξοσκώληκας δεν κοιμάται. Επειδή έχει μεγαλώσει αρκετά, το δέρμα του δεν τον χωρά. Ετσι με κάποιες διεργασίες που γίνονται δημιουργείται κάτω από το παλιό δέρμα ένα καινούργιο πιο ευρύχωρο. Συνολικά ο μεταξοσκώληκας περνά 5 ηλικίες και 4 ύπνους. Η καλή και αποδοτική εκτροφή εξαρτάται από τις ειδικές συνθήκες φωτισμού, αερισμού, θερμοκρασίας και υγρασίας στους χώρους εκτροφής. Ο φωτισμός πρέπει να μην είναι υπερβολικός, ενώ ο αερισμός πρέπει να είναι φυσικός. Οι μεταξοσκώληκες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στους θορύβους και στις χημικές ουσίες που μπορούν να αποβούν μοιραίες για την ανάπτυξή τους. Ενας κύκλος 30 ημερών είναι το ανώτατο διάστημα μιας κανονικής εκτροφής.

Κλάδωμα
Μόλις ολοκληρωθεί η εκτροφή οι μεταξοσκώληκες ανεβαίνουν στα κλαδιά που έχουν τοποθετηθεί στα κρεβάτια τους για να πλέξουν το κουκούλι τους, τη μεταξωτή φωλιά τους. Ο μεταξοσκώληκας βγάζει από τους δύο μεταξογόνους αδένες του το μετάξι και με κατάλληλες κινήσεις του σώματός του πλέκει το κουκούλι. Το πλέξιμο γίνεται από έξω προς τα μέσα σχηματίζοντας οκτάρια κι εκεί κλείνεται σε 50 ώρες περίπου. Το κουκούλι αποτελείται από μια συνεχόμενη μεταξωτή ίνα με αρχή και τέλος. Το μέγεθος και το βάρος του κουκουλιού εξαρτάται από τη σωστή εκτροφή και το είδος του μεταξόσπορου.

Ξεκλάδωμα
Οταν περάσουν 7 με 8 ημέρες από το κλάδωμα αρχίζει το ξεκλάδωμα δηλ. το μάζεμα των κουκουλιών από τα κλαδιά. Σε 5-10 ημέρες μετά το κλάδωμα ο μεταξοσκώληκας μεταμορφώνεται μέσα στο κουκούλι σε χρυσαλίδα. Στη συνέχεια η χρυσαλίδα μεταμορφώνεται σε πεταλούδα η οποία βγάζοντας ένα όξινο υγρό από το στόμα ανοίγει μια μικρή τρύπα στο κουκούλι και βγαίνει έξω στην ελευθερία. Το χρώμα της πεταλούδας είναι άσπρο ενώ το πεπτικό της σύστημα είναι ατελές και δεν τρέφεται καθόλου. Οι πεταλούδες ζούνε 2-3 ημέρες και μοναδική τους αποστολή είναι το ζευγάρωμα και η ωοτοκία. Οι θηλυκές γεννούν 600-1000 αυγά. Μετά αρσενικές και θηλυκές πεθαίνουν. Ετσι ολοκληρώνεται ο βιολογικός κύκλος του μεταξοσκώληκα.
(από www.servitoros.gr)